Title : | Marrëveshja e CEFTA-s dhe investimet e huaja direkte ne EJL - rasti Kosovë : studime të Magjistraturës - cikli i dytë | Material Type: | printed text | Authors: | Herolind Krasniqi, Dissertant ; Nasir Selimi, Thesis advisor | Publisher: | Tetovë : Fakulteti i Biznesit dhe Ekonomisë - UEJL | Publication Date: | 2012 | Pagination: | 61p. | Layout: | ill. | Size: | 30 cm | General note: | Includes bibliographical references
Includes bibliographical footnotes
Includes appendix | Languages : | Albanian (sqi) Original Language : Albanian (sqi) | Abstract: | Abstrakt
CEFTA është krijuar me qëllim të eliminimit të pengesave për tregtinë reciproke mes shteteve anëtare; krijimin e kushteve të favorshme për zhvillimin dhe diversifikimin e tregtisë; nxitjen e bashkëpunimit tregtar dhe ekonomik; intensifikimin e marrëdhënieve ekonomike për përfitim reciprok dhe për kontributin në procesin e integrimit në BE; kontribut në zhvillimin e marrëdhënieve tregtare me BE-në dhe për integrimin në sistemin tregtar shumëpalësh (Marrëveshjapër Amandamentim dhe Zgjerim e MTL). Kosova u bë anëtare fuqiplotë e CEFTA-s në korrik 2007, tetë muaj pas nënshkrimit të marrëveshjes për anëtarësim. Marrëveshja për anëtarësim u nënshkrua nga UNMIK-u në emër të Kosovës. Më 2008 institucionet kosovare ndërruan vulat doganore, nga Doganat e UNMIK-ut në Doganat e Kosovës. Ndërrimi i vulave shërbeu si shkak për Serbinë dhe Bosnjë për të bllokuar eksportin e mallrave kosovare në këto dy shtete apo për tëpërdomr territorin e tyrepër mallrat transit. Për të mbajtur qëndrueshmërinë e tyre, kompanitë u detyruan që të gjejnë rrugë alternative: 1. Duke eksportuar mallin në Bosnje dhe Serbi përmes ndonjë shteti tjetër si ri-eksport; apo 2. Duke gjetur tregje të reja. Megjithatë këto rrugë alternative bartin kosto shtesë për bizneset vendore. Bllokada e Serbisë dhe Bosnjës gjithashtn dekurajon investitorët e huaj në Kosovë. Kosova iu bashkëngjit CEFTA-s në kohën kur ajo po përballej me një deficit të lartë tregtar dhe ekonomi jo të zhvilluar. Anëtarësimi në CEFTA u pas si rrugëdalje nga kjo krizë, pasi që besohej se me integrimin në një treg të lirë më të gjerë, investitorët e huaj do të investonin në Kosovë, prodhuesit vendor do të kishin mnndësi të eksportonin më lehtë dhe Kosova do të bënte një hap para drejt anëtarësimit në BE. Pas katër viteve të anëtarësimit në CEFTA, asnjëra nga këto nuk ndoahi. Investimet e huaja u përgjysmuan, deficiti tregtar mbeti i njëjtë, prodkuesii vendor janë më të diskriminuar në krahasim me prodhuesit e vendeve tjera anëtare të CEFTA (qoftë si pasojë e mungesës së kuotave, por edhe si pasojë e pamundësisë për të eksportuar produktet në Bosnje dhe Serbi). Për shkak të zhvillimit të ulët ekonomik, Kosova ka qenë e disfavorizuar në kuadër të. CEFTA-s. Këtë e ka rënduar edhe më shumë bllokada e Serbisë dhe Bosnjës ndaj produkteve kosovare. Ky bllokim i produkteve vendore shënoi rënien e eksportit, duke e vështirësuar ekzistencën e kompanive vendore.
Abstract
The Central European Free Trade Agreement (CEFTA) was established in order to eliminate barriers to mutual trade between Member States; creating favorable conditions for the development and diversification of trade; promote trade and economic cooperation; intensification of economic relations for mutual benefit and for contributing to the integration process of EU; contribution to the development of trade relations with the EU and to integrate into the multilateral trading system (Amendment and Extension Agreement FTA). Kosovo became a full-fledged member of CEFTA in July 2007, eight months after the signing of the agreement for membership. Membership agreement was signed by UNMIK on behalf of Kosovo. In 2008 Kosovo institutions changed their customs stamps, from UNMIK Customs in Kosovo Customs.Replacing the seals served as an excuse for Serbia and Bosnia to block the export of goods from Kosovo in these countries or to use their territory for transit goods. To maintain sustainability, companies were forced to find alternative ways: 1. Exporting goods to Bosnia and Serbia in another state as a re-export; or 2. Finding new markets. However, these alternative routes carry additional costs for local businesses. Blockade of Serbia and Bosnia also discourages foreign investors in Kosovo. Kosovo joined CEFTA in a time ehen it was facing a high trade deficit and underdeveloped economies. CEFTA membership was seen as a way out of this crisis, as it was believed that the integration in a broader free market, foreign investors would invest in Kosovo, local manufacturers would be able to export more easily and Kosovo would make its first step towards EU membership. After four years of membership in CEFTA, none of these happened. FDI (Foreign direct investments) was halved, the trade deficit remained the same, local manufacturers are discriminated against compared to other CEFTA member countries manufacturers (either because of lack of quotas, but also as a result of the inability to export products in Bosnia and Serbia). Due to low economic development, Kosovo has been disadvantaged within CEFTA. This has become even more difficult blockade of Serbia and Bosnia to Kosovo products. This blockage of local products marked decline in exports, making it difficult to existence of local companies. | Record link: | https://library.seeu.edu.mk/index.php?lvl=notice_display&id=19794 |
|