| Title : | Inpakti i investimeve publike në rritjen e GDP-së në vendet në tranzicion me theks të veçantë në Maqedoni : studime të Magjistraturës - cikli i dytë | | Material Type: | printed text | | Authors: | Elmi Aziri, Dissertant ; Abdylmenaf Bexheti, Thesis advisor | | Publisher: | Tetovë : Fakulteti i Administratës së Biznesit - UEJL | | Publication Date: | 2009 | | Pagination: | 117 p. | | Layout: | ill. | | Size: | 30 cm | | General note: | Includes bibliographical references
Includes bibliographical footnotes
Includes appendix | | Languages : | Albanian (sqi) Original Language : Albanian (sqi) | | Abstract: | Abstrakt
Shpenzimet publike ndikojnë në rritjen ekonomike nëse ato efektuojnë në rritjen e kapitalit ose rritjen e produktivitetit. Impakti mundë të jetë i drejtëpërdrejtë ose i zhdrejtë. Impakti drejtëpërdrejtë ndërmjetësohet përmes efektivitetit dhe efiçiencës me të cilën shpenzimet publike transformohen në kapital. Bërësit e politikave dhe palët e interesuara kanë nevojë të operacionalizojnë efiçiencën dhe efektivitetin për disa arsye. Bërësit e politikave duhet të zgjedhin në mes projekteve alternative dhe kanë nevojë për masën e ndikimeve të investimeve publike në prodhim ( rritje ) për të bërë ndyshimet nëse objektivat nuk arrihen. Palët e tjera të interesuara do të vlersojnë efiçiencën e kontratave të nënshkruara me përfaqsuesit e tyrë për të udhëhequr me shpenzimet dhe tatimet. Impaktet e zhdrejta të shpenzimeve publike në rritje operojnë nëpërmjet rritjes së produktivitetit të popullatës, konsumit dhe reakcioneve të ofertës së punës në ndryshimet relative të çmimeve dhe të ardhurave të dala nga luhatjet e shpenzimeve publike. Ndërmjet këtyre efekteve, këto të derivuarat nga tatimet nevojiten të financojnë shpenzime shtesë që janë të një rëndësie të veçantë, duke pasë parasysh pandashëmrinë në mes shpenzimeve dhe tatimeve. Nga prespektivat mikroekonomike, shpenzimet dhe tatimet nuk janë të pavarura, sepse cost-benefit analiza e çdo projekti publik është esenciale për krahasimin e benefiteve të tyre sociale dhe kostove margjinale sociale të fondeve publike, e cila është kostoja sociale nga mbledhja e një denari shtesë nga të ardhurat publike. Opcioni i dytë, përmes së cilës shpenzimet publike në mënyrë të drejtëpërdrejtë efektuojnë mirëqenjen vjen nga kanale të ndryshme. Nga hulumtimet e përgjithshme në literaturë, kjo del nga furnizimi i të mirave dhe shërbimeve që janë strikt dobi-nxitës. Abstarksionet njerzore nga ky kanal, fokusohen në averzionin ndaj riskut dhe nga ajo që impakti nga shpenzimet publike mundë të " avullohet ". Ky punim ka për qëllim që të shtjellojë ndikimin e pjesës më produktive të shpenzimeve publike, investimeve publike në rritjen ekonomike. Së pari do të fokusohemi në analizën dhe vlersimin cilësor të variablave të ndryshme të cilat kanë ndikuar në rritjen ekonomike në vende të ndryshme në tranzicion duke u përqëndruar në Maqedoni. Punimi vazhdon me vlersimet mbi pozicionet fiskale të cilat do të ju mundësojnë qeverive hapsirë më të madhe për të ndarë mjete për realizimin e këtyre shpenzimeve, duke u përqëndruar në zërat themelorë buxhetorë dhe ndikimit të tyre në investimet publike, duke mos cënuar stabilitetin makroekonomik. Më tej bëhet një paraqitje e rrugëve përmes së cilëve investimet publike manifestojnë ndikimin e tyre në ekonominë vendore dhe shpenzimeve buxhetore sektoriale. Në kapitullin e fundit me anë të regresionit të shumëfishtë do të tentojmë të tregojmë në mënyrë empirike ndikimin e investimeve publike në rritjen ekonomike në Republikën e Maqedonisë.
Abstract
Public spending influences output growth if it affects capital formation or productivity growth. The impact may be direct or indirect. The indirect one is mediated by the effectiveness and efficiency with wich spending is transformed into capital. The policymaker and other stakeholders need to make operational the " efficiency " and " effectiveness " notions for different reasons. The policymakers has to choose among alternative projects and needs to gauge the impact of public spending on outcomes to make changes if the objectives are not being met. Other stakeholders e'ill evaluate efficiency as part of their assessment of the delegation contrast subscribed with their representatives to guide spending and taxation. The indirect impact of public spending on growth operates througth peoples production, consumption and labor supply reactions to changes in relative prices and income derived from public spending variations. Among these effects, those derived from taxation needed to fund additional spending are particular relevance, given the inseperability of arises from the requirement that fiscal policy be sustainable. From the microprespective, spending ant taxation are not independent because the cost-benefit analysis of any public project is, essentially, a comparison of its expected social benefit with the marginal social cost of public funds, wich is societys cost or raising and additional denar of public revenue. The second option of public spending directly affecting welfare may come through different channels. The one generally explored in the literature derives from the provision of goods and services that are strictly utility-enhancing. The paper abstracts from this channel, and focuses on peoples risk aversion and the impact that public spending has on the volatility of their consumption. This paper aims to explicate the influence of the most productive part of public expenditures, public investment in economic growth. First, we will focus on qualitative analysis and evaluation of different variables that have contributed to economic growth in various countries in transition, focusing on Macedonia. The paper continues with the rating on the fiscal position that will allow greater space for governments to share resources for the realization of these expenditures, focusing on basic budget items and their impact on public investment, but with condition not affecting macroeconomic stability. Further we will show the road through which public investment manifest their impact on domestic economy and sectoral budget expenditures. In the last chapter by multiple regression will tand to show the empirical impact of public investment in economic growth in the Republic of Macedonia.
Абстракт
Јавните расходи влијаат врз еконмскиот раст ако ефектуират во растот на капиталот или растот на продуктивнноста. Влијаноето може да биде директно или индиректно. Директното влијание се реализизира преку ефикасноста и ефективноста со која јавните расходи се трансформират во капитал. Субјектите кои ги креират политиките и разни други чинители треба да избират помеѓу алтернативните пројекти и имат потреба од количината на влијанието на јвните инвестиции во производството (растот) за да прават промени ако објективите не се постигнуваат. Другите чинители ќе ги вреднуват потпишаните договори со своите претставници за да менаџхират со расходите и даноците. Индиректното влијание на јавните расходи во растот оперира преку зголемување на продуктивноста на населението, потрошувашчката и реакциите на понудатаза работа во премоните со релативните цени и проходите креирани од флуктуациите на јавните расходи. Поллеѓу овие ефекти, овие деривирани од даноците се потребни за финансирање на дополнителните трошоци кои се од огромно значање имајќи го во предвид неподеленоста помеѓу даноците и расходите. Од микроекономска преспектива, расходите и даноците не се независни, затоа што кост бенефит анализа за секој пројект од јавен карактер е есенциално за споредување на нивните социални добивки и социалните маргинални трошоци на јавните фондови, која е социален трошок на секој собиран екстра денар од јавните приходи. Другата опција, преку која јавните расходи директно ја ефектуираат благосостојбата доаѓа од разни канали. Од досегашните истрањувања во литературата излегува од набавка на добрата и услугите кои се исклучиво потикнувачки за продобивката. Човечките абстракции од овј канал се фокусираат во аверзијата кон ризикот. Ова тема има за цел да ја анализаира влијанито на најпродуктивниот дел од јавните расходи во економскиот раст. Најпрвин ќе се фокусираме на квалитативната анлиза на разните вариабли кои влијаеле на економскиот раст\во различни земји во транзиција посебно во Македонија. Темата продолжува со вреднување на фискалните позиции кои ќе им овозможат на владите повеќе порстор за да издвојуват средства за овие расходи, концентрирајќи се на главните буџетски позиции и нивното влијание врз јавните инвестиции, но не нарушувајќи ја макроекономската стабилност.Потоа, ќе бидат презентирани патиштата (каналите) преку кои јавните инвестиции ја манифестират нивното влијание на домашната економиа и сектриалните буџетски расходи.Во ппоследниот дел со помош на тиШрр1е ге§геѕѕЈоп ќе се потрудиме на емпириски начин да го покажеме влијанието на јавните инвестиции врз економскиот раст на Република Македонија. | | Record link: | https://library.seeu.edu.mk/index.php?lvl=notice_display&id=19688 |
|
Inpakti i investimeve publike në rritjen e GDP-së në vendet në tranzicion me theks të veçantë në Maqedoni / Elmi Aziri
