| Abstract: | Abstrakti
Kjo temë diplome trajton, në thelb, disa prej vecorive kryesore në shprehjet dhe të folurit ditor në dy komunat e Drenicës, Skënderajin dhe Drenasin. Gjuha të cilen e flet një dendësi popullore e caktuar paraqet jo vetëm identitetin e tyre por edhe kulturën, shprehitë, dhe karakterin që ajo gjuhë ndjell në vete. Si një prej mrekullive më të mëdha në tokë, gjuha përmban një rëndësi vitale për bashkëjetesën në shoqëri, prandaj çdo studim në lidhje me gjuhën është i frytshëm dhe mund të tejkaloj barrierën kohore, si shembull mund të sjellim shkrimin e egjiptasve të vjetër, pra hieroglifet të cilat sot na mundsojnë që të kuptojmë shumë më lehtë jetën dhe veprën e njerzve që jetonin në tokën e pjellshme të Egjiptit të asaj kohe. Njëlloj, mund të sjellim shembullin e gjuhës Latine dhe asaj Greke që ende sot ndikojnë në folësin e gjuhëve indoevropiane. Pra, duke marrë parasysh faktin që gjuhët ndryshojnë me kohën dhe se shumica e gjuhëve ngërthejnë në vete dialekte të ndryshme, është mjaft e rëndësishmë që të mbajmë evidencë për këto ndryshime. Si rrjedhojë e kësaj, ky punim do të fokusohet në po këtë fushë. Pasiqë fonetika dhe fonologjia janë dy prej fushave kryesore të linguistikës, unë jam munduar që të hulumtoj me metoda bashkëkohorë shkencore ndryshimet në zanoret, bashkëtinglloret, apo edhe në vetë fjalët apo shprehjet në të folurit ‘vulgar’ të Drenicës. Pra, këto ndryshime do të paraqesin, ndër të tjera, edhe qiellëzorzimin e disa bashkëtinglloreve apo edhe moshqiptimin e disa zanoreve në fillimin, mesin, apo edhe fundin e një fjale. Sigurisht, aty-këtu, do të fokusohem edhe në disa ndryshime sematike që kanë ardhur si rrjedhojë e ndryshimeve dialektologjike. Fonologjia, edhe pse fushë në vete, ka një ndërlidhje të fuqishme me të gjitha fushat e tjera gjuhësore. Gjithashtu, gjuha jonë njihet botërisht për rregulla të shumta gramatikore, si përshembull lakimin e emrave nëpër rasa apo zgjedhimin e foljeve nëpër kohët e ndryshme. Prandaj, një pjesë e madhe e këtij punimi do të ketë pikësynim trajtimin e këtyre rregullave në të folurit në Drenicë. Fjalët kyçe: Drenica, dialektologji, të folurit, fonologjia, ndryshimet, gjuha
Abstract
This thesis, in essence, deals with some of the main features in daily expressions and dialects in two municipalities of Drenica, Skenderaj and Drenas. The language spoken by a given folk density represents not only their identity but also the culture, habits, and the character that the language inseminates. As one of the greatest miracles on earth, language has a vital significance for co-existence in society. Therefore, any language-related study is fruitful and can overcome the time barrier, as an example we can bring forth is the writing scheme of old Egyptians, hence the hieroglyphs which today enable us to understand more easily the lives and works of the people who lived on the fertile land of Egypt during that time.
Likewise, we can bring the example of Latin and Greek that still affect the speaker of any Indo-European language today. So, considering the fact that languages alterate with time and that most languages incorporate different dialects, it is very important to keep track of these changes. As a result, this paper will focus on that particular field. Since phonetics and phonology are two of the main areas of linguistics, I have tried to explore with contemporary scientific methods the changes in vowels, consonants, or even in whole words or expressions in Drenica's "vulgar" speech. So, these changes will include, among other things, the palatalization of some of the consonants or even the deletion of some vowels in the beginning, middle, or even the end of a word. Of course, here and there, I will also focus on some schematic changes that have come as a result of dialectological changes. Phonology, although a seperate field in itself, has a strong linkage with almost all other language fields. Also, our language is universally recognized for numerous grammatical rules. Therefore, a large part of this paper will aim at addressing these rules in regards to the speech in Drenica. Key words: Drenica, dialectology, speech, phonology, alterations, language |
EBSCOhost
World Bank
EconBiz
De Gruyter
OpenEdition
European Respiratory Journal
Mathematical Sciences Publishers Journals
Të folmet shqipe në rajonin e Drenicës / Arbesa Selmani Geci 
