| Abstract: | Abstrakt
Gjuha është një mjet me anë të të cilit ne shprehim idetë dhe mendimet tona dhe poashtu mund t’i mohojme ato. Mohimi është një universal gjuhësor, tipik për të gjitha gjuhët përveç dallimeve strukturore. Edhe pse mohimi është objekt studimi i shumë disiplinave shkencore, mohimi gjuhësor ka marrë vëmendje të vecantë në sajë të ndërlikueshmërise që përmban në vetvete. Qëllimi i këtij disertacioni është të hulumtojë veçoritë dhe dallimet strukturore të mohimit në gjuhën angleze dhe në gjuhën shqipe, veçoritë sintaksore dhe semantike të mohimit, mjetet me të cilat realizohet mohimi, struktura e fjalive mohore dhe kuptimi që shprehin ato, sikurse edhe vështirsitë në të cilat hasin studentët shqiptarë gjatë përdorimit të mohimit në gjuhën angleze dhe gjatë përkthimit nga gjuha angleze në gjuhën shqipe dhe e kundërta. Me qëllim që hulumtimi të jetë sa më i besueshëm, do të përdoren metodat kërkimore-shkencore sasiore, cilësore dhe krahasuese. Kapitulli parë paraqet një hyrje, ku përfshihen qëllimi, rëndësia e temës sikurse edhe metodologjia e punës. Kapitulli i dytë i hulumtimit është një shqyrtim i literaturës në lidhje me negacionin në gjuhën angleze dhe në gjuhën shqipe. Kapitulli i tretë përmban analizën e fjalive mohore të nxjerra nga dy romane në gjuhën angleze dhe një roman në gjuhën shqipe si dhe përkthimet e tyre. Me anë të metodës komparative dhe cilësore bëhet një analizë e thuktë e negacionit dhe mënyrat e shprehjes së tij në të dy gjuhët respektivisht, për të gjetur ngjajshmëritë dhe dallimet midis dy gjuhëve. Në kapitullin e katërt përdoret metoda sasiore dhe cilësore për të analizuar mënyrën se si studentët shqiptarë nga Maqedonia e Veriut e përdorin mohimin në gjuhën angleze, si përkthejnë nga njëra gjuhë në tjetrën dhe a ndikon gjuha shqipe si gjuhë amtare në formimin e fjalive mohore në gjuhën angleze. Si përfundim bëhet përshkrimi i rezultateve dhe të dhënave ne bazë të hulumtimit të kryer nga ku nxirren këto përfundime 1. Ekzistojnë dallime strukturore në mënyrën se si e shprehim mohimin në gjuhën angleze dhe në gjuhën shqipe. 2. Gjuha shqipe, si gjuhë amtare e studentëve, ndikon në përdorimin jo të drejtë të mohimit në gjuhën angleze nga studentët shqiptarë të cilët studiojnë gjuhën. 3. Vendosja e foljeve ndihmëse në formën mohore të kohëve të thjeshta në gjuhën angleze, nuk është problem kryesor i studentëve; ato janë të vetëdijshëm për vendosjen e foljes ndihmëse do, megjithatë, ato ose përdorin një folje ndihmëse të pasaktë, ose e përdorin edhe foljen ndihmëse edhe foljen kresore në kohën e kaluar. Fjalët kyçe: negacioni (mohimi), pjesëzat mohuese, gjuha angleze, gjuha shqipe
Abstract
Language is a means by which we both express our ideas and thoughts and also deny them. Negation is a linguistic universal, typical of all languages notwithstanding structural differences between languages. Although negation is the object of study in many scientific disciplines, linguistic negation has received special attention due to its complexity. The purpose of this dissertation is to explore the features and structural differences of negation in English and Albanian, the syntactic and semantic features, the means by which negation is realized, the structure of negative sentences and their meanings, as well as the difficulties that Albanian students encounter when using negation in English and when translating from English to Albanian and vice versa. In order to make the research as reliable as possible, quantitative, qualitative and comparative research methods will be used. The first chapter provides an introduction to the subject, explains the aims of the research as well as the research methodology. The second chapter of the research is a review of the literature on negation in English and Albanian, focusing on the most outstanding scholars as well as a description of the features of negation in both English and Albanian. The third chapter contains an analysis of the negative sentences from two novels in English and one in Albanian and their translations. A qualitative and comparative analysis of negation and the ways of expressing it in both languages is conducted in order to find out similarities and differences between the two languages. The fourth chapter is a quantitative and qualitative analysis of students’ knowledge on negation, how Albanian students from North Macedonia use negation in English, how they translate from one language to the other, and whether Albanian as their mother tongue influences the formation of English negative sentences. Finally, the results and data are described based on the research findings, leading to these conclusions: 1. There are structural differences in the way that we express negation in English and in Albanian. 2. Albanian language, as students’ L1, interferes in the correct use of English negation by EFL Albanian students. 3. English insertion of auxiliaries in the negative form of simple tenses, is not the main problem for EFL Albanian students; they are aware of the ‘do’ insetion, however they either use an incorrect auxiliary, or they use both an auxiliary with the main verb in the past tense. Key words: negation, negative markers, English, Albanian |
Syntactic Structures and Semantic issues of Negation in English and Albanian - A contrastive analysis / Arta Bekteshi 
