| Abstract: | Nyjat e shqipes përbëjnë një ndër problemet ende të pazgjidhura të morfologjisë historike të kësaj gjuhe. Ato formojnë një sistem, që është ndër më të ndërlikuarit, por edhe ndër më origjinalët krahasuar me gjuhët e tjera indoeuropiane, prandaj studimi i tij ka rëndësi të veçantë. Dihet se shqipja është e pajisur me dy palë nyja, të përparme e të prapme. Ato kanë depërtuar shumë thellë në sistemin gramatikor duke u bërë pjesë e tij integrale e duke i dhënë shqipes një fytyrë krejtësisht vetjake. Me anë të tyre është riformuar tërësisht lakimi emëror, mbiemëror dhe përemëror; madje, edhe në sistemin foljor shumë mbaresa, që janë formuar në zhvillimin e brendshëm të shqipes, e kanë burimin tek nyjat. Por, megjithëse luajnë një rol kaq të rëndësishëm në sistemin e eptimit, ato paraqesin probleme të shumta dhe ende të pazgjidhura, sidomos në rrafshin historik. Madje, ende nuk mund të quhet i zgjidhur problemi i tyre themelor, që lidhet me praninë e dy palë nyjave: cilat nga këto janë më të vjetra, të prapmet apo të përparmet. Ky problem është i lidhur me problemin kryesor të këtyre mjeteve gjuhësore, që është rruga e formimit të tyre. |
Make a suggestion Refine your searchBuzuku dhe gjuha e tij
